Resul Yidirim
Kanîreş yew qezayêka qijeke yê Çewlîg a û hetê coxrafya ra zî gelek serdin a. Yew deşta qijeke de ya û derûdorê aye bi koyan girewteyo; koyê şerefdîn, koyê Qertalî, koyê Bîngolî. Nifusê kanîreşî goreyê malumatanê dewlete ra merkezê qezayî 7.500 û 19.419 kes zî nifusê dewanê ci est o. Belkî di qatê nê nifusî zî ha teber de yan zî dewletanê awropa de yê. Sedemê koçberîya înan ekonomî û sîyasî ha verê heme çî de yo. Heta bi çend serranê peyînan de ciwanî kom bi kom şinê teber.
Tayê însanî zî seba serdê tîyayî remenê çunke zimistanan tîya de merdim binê sifirî de 30 derece rehet vîneno. Zimistanî vewre û pûk vêşî zehmet dano însanan. Nizdîyê çar-panc aşmî rehet vewre est a. Merdim eşkeno vajo hamnan û payîz tîya de çin yê. Wesar û zimistan est ê. Yewna çî yo gelek muhîm zî eno yo ke Kanîreş gumrikê erdlerzî de ya. Di hebî fayê/şeqê erdlerzî yê muhîmî tîya de resenê yewbînan. Hergame însanî tîya de ha serê telîyan de yê û bi ê tersî cuyenê.
Sey her cayê welatî tîya de zî eşîrî est ê; Moxilî, Torinî, Dimilî… Kanîreş hetê dîn ra zî rengîn a çunke Elewîyî û sunnîyî ha têmîyan de yê. Sunnîyî zafane ha başurê Kanîreş de yê Elewîyan zî xo da yo koyan û vakurê kanîreşî girewto. Hem sunnî hem zî elewîyî zafane karê dewarî kenê. Kanîreş hetê rojawa û vakur ra daristan o labelê hetê başûr û rojhelate ra zî koyê rutûrepal ê, gewen o. Zafaneyê Kanîreş sey heme welate yo û wendekarîya înan taye ya. Însanê tîyayî rengê coxrafya girewto û wişk ê. Eşîrperestî vêşî ya. Însanî heqdarî ra wetêr merdimanê xo tepşenê. No zî hem xelet hem zî xetere yo. Eşîrperestî vêşî xo weçînayîşan de nîşan dana û eşîrî qederê rewşa Kanîreşe bewlî kenê. Melumo ke weçînayîşê şaredarîyan na aşma adare de yê.
Nika ez wazena weçînayîşanê mehellî ser o wina vajî. Eyro welatê ma de herkes nêbo zî zafaneyê însanan xo demokrasî ra giredayo. Eslê xo de Demokrasî yew sîstemo ke teberê Îslamîyet de yo. Tu eleqeyê demokrasî û îslamîyet çin ya. Çunke yew ca de însanî hukuman ronenê yew ca de zî hukmê Homayî est ê. Îslamîyet de heqdar yew tene bo zî berzêro ver bi zafaneyê însanan çunke zafbîyayîş yew peyme nîyo îslamîyet de feqet demokrasî wina nîyo. Zafaneyê însanan neheq, nezan, zorbe, xayîn, şaşbîyaye, menfeetperest ûsn. bo zî demokrasî de serdest ê yê û hukumat destê înan de ya.
Heta çend serrî verê wina yew pêkewtişê însanan zî estbi ke vatêne hukumata nikayîne ça de wendeyî tayê uca de zêde rayan gêna û ça de wendeyî zêde yê uca de rayan taye gêna. Yanî însanî vanê ke nezanî qederê zanayan bewlî kenê û çi heyf ke wina yo zî. Tirkîya de kam yeno hukumat ser o beno dîktator û împaratorîya xo îlan keno. Kanîreş de zî çî yê winayinî est ê. Menfeetê eşîran kewto vernîya heme çî. Seba ke statûya xo yê mîyanê eşîranê bînan vîndî nêkerê sîyasetê eşîrîye kenê. Seba ke sîyasetê eşîrîye kenê seba Kanîreş hewlî waştiş çin yo û no zî na Kanîreşa qijeke hîna pey ra verdeno. Xisûseten zî weçînayîşê mehellîyan de ganî partîyê sîyasîyî seba menfeetê eşîran ney seba menfeetê kanîreşî bixebetê û projeyan amade bikerê. Partîyê sîyasîyî heremê kanîreşî weş û rind zanê ke eşkenê kêmasîyanê kanîreşî ca bikerê û nê kêmasîyan temam bikerê.
Çi heyf, çi heyf ke xemê kesî nîyo.
Sedemo ke weçînayîşî nizdî bîyê namzedê partîyan gêyrene labelê sade gêyrenê qet yew projeyêk yan zî planêk çin yo kesî dest de. Yenê sûke, kuçane, taxane, daîreyan, qijan û pîlan ver de qam danê la qet fekê yewî ra yew planê ameyoxî towbe heram çin yo. Na coxrafyaya wişk û çetîn de, serd û pûk de, welatê erdlerzî de qey fekê yewî ra xelet bo zî projeyêk nêvêjîyeno. Partîyî xora sîyasetê eşîrîye kenê yan zî îdeolojîya înan bellî ya û vanê şare ray dano ma. Heyran û qurban şima kam fikir û îdeolojîde benê bibê tîya de kêmasî est ê û şima mecburê tîya rê xizmet bikerê. Ez xora demokrasî ra bawer nêkena serê nê çîyan de ez hîna xo dur dana û remena. Partîyî şaristananê girdan de tewir tewir projeyan amade kenê û şarî rê pêşkêş kenê çunke ê zanê ke însanî proje, plan û xizmet wazenê feqet cayanê qijeke yê welatê ma de zanê ke însanî sîyasetê eşîrîye dima şinê û seba ey ray danê. Çi hewce est o proje rê çi hewce est o plan û xizmet rê vanê. Çend tene namzetê partîyan ameyê daîre ra gêyrayê pêrone wina va " ez namzedê filan partî filankes, waştoxê rêyanê şima ya." Nika qey Homayî kam bêro ray bido na cumle feqet çi heyf ke herkes zî ray dano. Heme çî yew kîşt de erdlerz yew kîşt de yo. Ganî partîyê sîyasîyî verê verkan seba erdlerzî tîya rê projeyan amade bikerê çûnke Kanîreş ena game heme stresê erdlerzî xo ser o arêdaya. Yew erdlerzo gird tîya rê paweyeno û no yew heqîqet o. Eke siba tîya de yew erdlerzo gird bibo û însanî heme helak bibê wa kes nêbermo çunke weçinayoxî ray danê, eşîrî serkewenê, siyasetmedarî zî xem nêkenê.
Goreyê mi ra ena game Kanîreş çar babetan de xizmetêko muhîm wazena.
- Seba erdlerzî plan, proje û xizmet
- Seba ke şarê kanîreşî nêşêro teber falîyetê ekonomîyî
- Seba ke Kanîreş zimistanan gelek serda û seba zimistanî serdî vera komir veşnenê. Komir zî heme bi dolar roşîyeno hem mesrefê ey zêde yo hem zî hewayê Kanîreşî nepank o. Ganî bilezgînî gazo tebîî bêro.
- Ê çarî zî derûdorê û natûwetê Kanîreşî rê sereraştkerdişê peyzajî û tesîsê sosyalî viraştişê.
06.03.2024
