Ozcan Yılmazî sanikanê ma ra sanika Luye û Pîre seba Zazakî Newsî wenda

Luye û Pîre
Ju/yew dewe de ju Pîre bena. Ye na Pîre kî ju biz a kole bena. Pîre Kole dosena, so bi/ve so (son de ve son de) sitê xo amê kena ke sodir xo rê most, do, toraq û qatix pêda (bi)kero.

Rozê Pîre Kole dosena, xizikê sitî bena dunike de binê sepetî de nimena têra nana ro. Son de sona ke sitî amê bikero. Sona ke çi (bi)şero! Sepet dana we ke xizik tip û tol o! Tede ne sit o, ne towayê ne kî terîyê!

Roza bîne oncîya Kole dosena. Xizikê sitî bena dunike de kena bine sepetî ra. Dodima sona ke xizik oncîya tip û tol o!

Roza hîreyîne Kole dosena, xizikê sitî bena kena binê sepetî ra. Xo rê cayê ra ju darîye pêda kena cena peyê çeverî de xo dana we pînena. Vana “hala no kam o, sene dizd o lewendin o ke her roz yeno sitê mi tireno?”.

Tene waxt ke vêreno ra Pîre nîyadana ke Luye ya! Luye yena sepet dana we, sit o ke xizik der o sipena we simena qedenena. Eke qedena na raye kî dimê xo kena sitê zerê xizikî ra, kena pira, kena pira tede fetelnena têvdana. Dimê xo vezena vana çalp-çulp dimê xo lêsena.

Çalp û çulpê xo ke qedena bena rast ke (bi)şero. Tawo ke kuna ve çever, Pîre peyê çeverî ra vejîna, darî ya ke dest der a bar kena dana ve Luye ro.

Luye remena tever ke canê xo bixelesno. Axirî xo ercena ve tever, canê xo xelesnena. Faqat dimê xo kuno ra darîye ver. Dim çel beno gineno war o. Pîre desinde ramene ve ser, dimê Luye cena.

Luye cerena ra Pîre de nîyadana, cerena ro ver ci ra riza û minete kena. Vana “Pîre Pîre to rê darê Heqî no ro, dimê mi bide ve mi ben xo rê çalp û çulpê xo ken!”.

Pîre vana “to honde sitê mi tirt berd! Sitê mi bîya, dimê xo bice!”.

Luye terknena sona lewe Kole.
Vana:
⁃ Kole Kole tene sit bide ve mi, ez sit ben dan ve Pîre, pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken!
Kole vana:
⁃ Luye Luye çi waxt o mi towa nêwerdo. So mi rê velg bîya. Velg ke werd sit dan ve to.
Luye sone lewê Dare, ci ra vana:
⁃ Dare Dare velg bide ve mi, velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dime mi dana ve mi ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Dare vana:
⁃ Kes mi awe nêdano, so awe bîya, mi awe de ez kî velg dan ve to.

Luye terknena sona lewê Hênî. Vana:
⁃ Hênî Hênî awe bide ve mi. Awe ben dan ve Dare, Dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Hênî vano:
⁃ Halê mi to ra oseno, ne kes yeno kelê mi ro birneno, ne xort û çenekî yeno mi ser o jubînî vînene... kes endî dîyarê mi nîno. So çena pasayî ra vaze bêro mi ser o bireqeşîyo, ez kî awe dan ve to.
Luye sona lewê çena pasayî. Vana:
⁃ Çena pasayî çena pasayî bî hênî ser o bireqeşîye, hênî awe dano ve mi. Awe ben dan ve dare dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dime mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Çena pasayî vana:
⁃ Mi rê cite îskarpînû bîya, ez kî yen hênî ser o reqeşîn.

Luye sona lewê goskarî/kundirecî. Vana:
⁃ Goskar goskar cite îskarpînû bide ve mi. Îskarpînû ben dan ve çena pasayî, çena pasayî yena hênî ser o reqeşîna, hênî awe dano ve mi. Awe ben dan ve Dare, Dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Goskar vano:
⁃ Ewru qe emegê gaye nêrî gula mi ro nêşîyo! Canê mi hak wazeno. So mi rê hak bîya ez kî îskarpînû dan ve to.

Luye sona lewê kerge. Vana:
⁃ Kerge, Kerge hak bide ve mi. Ez hak ben ve Goskarî goskar citê îskarpînû dano ve mi. Îskarpînû ben dan ve çena pasayî. Çena pasayî yena hênî ser o reqeşîna hênî awe dano ve mi. Awe ben dan ve Dare, Dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Kerge vana:
⁃ Ez vêsan ne. So mi rê qût bîya. Ez qût wen, hak dan ve to.

Luye sona lewê Xize (anbarê genimî). Vana:
⁃ Xize, Xize genim bide ve mi. Ez genim ben dan ve Kerge. Kerge hak dana ve mi. Hak ben dan ve Goskarî, Goskar îskarpînû dano ve mi. Îskarpînû ben dan ve çena pasayî. Çena pasayî yena Hênî ser o reqeşîna. Hênî awe dano ve mi. Awe ben dan ve Dare, Dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Xize vana:
⁃ Halê mi to ra oseno, şiwaxê, derzê mi pêro rişîyo. So sil bîya mi şiwax bike ez kî genim dan ve to.

Luye terknena sona lewe Gayî. Vana:
⁃ Ga wo, Ga wo tene sil bide ve mi. Ben Xize şiwax ken, Xize genim dana ve mi. Genim ben dan ve Kerge, Kerge hak dana ve mi. Hak ben dan ve Goskarî, Goskar îskarpînû dano ve mi. Îskarpînû ben dan ve çena pasayî. Çena pasayî yena Hênî ser o reqeşîna. Hênî awe dano ve mi. Awe ben dan ve Dare, Dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Ga vano:
⁃ Ez vêsan ne. So mi rê simer bîya. Simer wen, sil dan ve to.

Luye terknena sona lewê Mereke. Vana:
⁃ Merek, Merek tene simer bide ve mi. Simer ben dan ve Gayî, Ga sil dano ve mi. Sil ben Xize şiwax ken, Xize qût dana ve mi. Qût ben dan Kerge, Kerge hak dana ve mi. Hak ben dan ve Goskarî, Goskar îskarpînû dano ve mi. Îskarpînû ben dan ve çena pasayî. Çena pasayî yena Hênî ser o reqeşîna. Hênî awe dano ve mi. Awe ben dan Dare, Dare velg dana ve mi. Velg ben dan ve Kole, Kole sit dana ve mi. Sit ben dan ve Pîre, Pîre dimê mi dana ve mi, ben xo rê çalp û çulpê xo ken.

Mereke vana:
⁃ Çi waxt o kes mi loxe nêkeno. So mi loxe bike ez kî simer dan ve to. Luye vejîna ro serê Mereke. Loxe de nîyadana, loxe kemer a kor a da! Qe qesey nêkena, çîye nêvana. Luye nîyadana ke Loxe ra veng û vaz nêvejîno, bena ro ve darloxî ro, kena loxe ra Mereke loxe kena.

Yena war Mereke simer dana ve ci. Simer bena da ve Gayî. Ga sil dano ve ci. Sil bena Xize şiwax kena, Xize qût dana ve ci. Qût bena dana ve Kerge, Kerge hak dana ve ci. Hak bena dana ve Goskarî, Goskar îskarpînû dana ve ci. Îskapînû bena dana ve çena pasayî. Çena pasayî yena Hênî ser o reqeşîna Henî awe dano ve ci. Awe bena dana ve Dare, Dare velg dana ve ci. Velg bena dana ve Kole, Kole sit dana ve ci. Sit bena dana ve Pîre.
Pîre sona oda peyî ra dimê Luye vezena ana ke çi bîyaro! Luye nîyadana ke Pîre dim eve morek û mircan neqesno, xemelno hên kerdo ke qe qemîs nêbena ke teyî nîyado! Dimê xo cena, eve çef û kef, kofkankî kofkankî xo ercena we ginena ro raya koyî.

Sanike şîye xo rê, ma mendîme jubînî rê.

Pîre: cînik a kokime
Kole: biz a ke bêîştîrî ya
Kele birnayene: paç kerdene. Îtîqatê Kirmancîye de hênî jîyarge wo. Waxt o ju/juye raya virene şî hênî ser verecu kelê xo birneno/a.