Wendox Ganî
Ewro demokrasî, yew sîstemî ra zêdeyêr bîya sey yew bawerîye. Ey rexnekerdiş hema hema seba tayê kesan guneyêka pîl a. Labelê şima çi mana danê ci bidê, na rewşe demokrasî rînd nêkena. Her kes vano demokrasî "vengê şarî" yo, labelê no sîstem zafê cayan de vengê şarî nê, "vengê xapênayîşî" yo.
Vatişê Zafaneyî!
Demokrasî teorî de îdarekerdişê şarî bi xo yo. Labelê no proses wina şino: Şar yew grûba ke zafaneyî temsîl kena, weçînena û na grûbe seba înan qanûnan vejêna. Coka demokrasî rayîrê aqil û raştîye nê, rayîrê zafaneyî yo. Seke Arîstotelesî vat: Zafaneyî heqdar nê, tena zafaneyî ya. Na rewşe zî sîyasetê demokrasîyî çarnena ra yew tîyatroyê populîzmî. Kesê ke zanaye yê nê, êyê ke populer ê, yenê benê serok, serokomar, parlamenter ûsn.
Weçînayîş!
Eserê demokrasîyo tewr pîl weçînayîş o, labelê no zî azadîya weçînayîşî ra zêdeyêr yew îlûzyon o. Şarî wina hesabneno ke kamî biwazo, ey weçîneno; labelê demokrasî şarî mîyanê çend alternatîfanê bellîyan de mecburê yewî kena û na rewşe zî sey azadîye mojneno.
Bêedaletîya seyyewbînî!
Ez şima ra pers kena:
Kesê zanaye û nezanî benê yew?
Raşt û çewt benê yew?
Belê, goreyê demokrasî ra benê. Demokrasî de reyê zana û nezanî yew o. Qîymetê raşt û çewtî çin o, qîymetê zaf û tayî esto. Na rewşe zî cayê raştî û exlaqî dana cehalet û xirabîye. Qîrayîşê exlaq û raştîye, mîyanê "vengê xapênayîşî" de, mîyanê zuran û bêexlaqîye de vindî beno, şino.
Azadî!
Demokrasî herçiqas vajo "azadî" zî, bi rastî azadîye çin a; herinda azadîye de waştişê serokan esto. Eke vatişê to serok û qanûnanê înan rê munasîb o, o wext problem çin o. Labelê eke serok vatişê to ra memnun nêo û fîkrê to seba qanûnanê înan yew tehluke yo, o wext Homa alîkarîya to bikero.
Peynî
Redkerdişê demokrasîye, waştişê monarşîye nîyo. Bi fikrê mi, waştişê demokrasîye, waştişê dîktatorîye yo. Azadîye weçînayîşî de nê, exlaqî de nimite ya. Raştîye vatişê zafaneyî de nê, heq û edaletî de nimite ya. Rayîrê merdimanê cahîl, zalim û bêexlaqan her wext cîya yê.
Belkî tayê şima wina fîkîrîyenê: "Temam, ewro demokrasîyê ke ma vînenê xirab ê, labelê no sûcê demokrasîye nê, sûcê şarî yo, çimkî demokrasîya raşte wina nîya." Eke şima wina fîkîrîyenê, ez vaja ke no fîkrê şima bi serran o xelet o. Çimkî qanûnê demokrasîye hetê merdiman ra yenê viraştene. Yanî, kam grûb ke îqtîdar de ya, a grûbe qanûnan ser o senî biwazo, winî hukim kena. Welat bi welat qanûnî bedelîyenê.
Coka şima nêeşkenê vajê "demokrasî wina nîya". Heta nika zalim û cahîlan nê qanûnî bellî kerdê, ez vana qey ewro ra pey zî do wina bibo. Cahîlî û zalimî nêqedîyenê. Coka, her wext seba yewna xirabîye hezîr bibê.
