Ali Haydar Gözlü /Dêrsim
Goreyê raporê UNESCOyî Tirkîya de 18 ziwanî estê ke vera-vera vindî benê. Çi heyf ke Zazakî zî mîyanê ê ziwanan de ca gêna.
Dêrsim de zî şar zafê xo Kirmanckî (Zazakî) qisey keno. Labelê badê serranê 1993-1994î û badê vengkerdişê dewam Dêrsîm de qiseykerdişê bi Zazakî roj bi roj kêmî bîyo. Û polîtîkayê asîmîlasyonî yê dewlete zî dewam kenê hetêk ra.
Dêrsim de yew koma Tîyatroyî, Koma Tîyatroyî ya bi nameyê Areyê Kay Dêrsim û zaf cayanê bînan de bi Kirmanckî (Zazakî) kayanê tîyatroyî hadre kena û bi no qayde kena ke wa Kirmanckî nêmiro, biciwîyo.
Koma Tîyatroyî ya "Areyê Kay" 15 serrî verî hetê Yılmazcan Şare ra ameya ronayene û ey bi panc hevalanê xo dest bi nê karî kerdo. Koma Tîyatroyî verî Dêrsim de dest bi tîyatro kerd0 û badê cû bajaranê bînan de û hetanî Ewropa kayê bi Zazakî ameyê ramojnayîş.
Ronayoxê Koma Tîyatroyî ya “Areyê Kay” Yılmazcan Şare wina behsê xebatanê înan keno " Ma 15 serrî verî dest bi na xebat kerde. Wexto ke ma dî ke ziwanê ma binê tehlukeyî de yo ma qerar da ke wînasî yew xebate bikê. Ma Grûba Tîyatroyî Îstanbul de awna kerd. Ma bi hîrê nîyadoxan (iazleyici) dest ci kerd. Badê hûmara nîyadoxanê ma zêdîya. Çi Îstanbul çi Dêrsim ma zaf cayan de kayê xo yê tîyatroyî kay kerd û kayê ma rastê eleqeyêko rind ameyî. Ma Almanya, Îswîçre û Awusturya de kay kerd. Badê şar wayîrê ma vejîya.
"Beno ke bi na xebate feydeyê ma ziwanê ma rê bibo."
Kaykerdoxanê Koma Tîyatroyî ê cinîyan ra Yıldız Deniz zî vana ke , "Ziwanê ma mîyanê tengîye de yo. Ziwanê ma ver bi mergî şino. Ma zî semedê ney ma va ma se bike û ma na grûbe awan kerd û nika tede kay kenîme. Beno ke bi no qayde feydeyê ma ziwanê ma rê bibo. Coka ma dewe bi dewe bajar bi bajar gêrenê. "
Kaykerdoxan ra Senem Tacay zî vana, "Ma kay kenê mordemî pê huyenê û keyf kenê. Ma şinê teberê welatî zî. Ma şinê dewan û sûkan de kay kenê. Semedo ke wa şarê ma ziwanê xo xo vîrî ra nêkero çi destê ma ra yeno ma kenê. "
"Ziwanê şima zaf rindek o"
Ruziye Girgin Kandil bajarê Edirbe ra ya û nika kursîyerêka Grûba Tîyatroyî ya a zî wîna vana derheqê na xebatane de "Ez Şaredarîya Dêrsimî de kursîyera Yılmazcan Şare ya, ez Edirne ra ya. Ez sere de kelîmaya "Ma ra nîya" musaya mîyanê înan de. Ez zî mecbur menda ke nê ziwanî bimusa. Ziwanê şima zaf rindek o. Ziwanê ma zaf rindek o. Ez nê ziwanî ra zaf hes kena. Ez nika eşkena bi Zazakî kilaman zî vaja. Ez wazena wa her kes wayîrê nê ziwanî vejîyo."
