Fîrûzan Demir
Roşnvîr, mamoste û şarê ma yo ercîyaye!
Şima heme zanê ke ziwanê ma yo roj bi roj beno vinî, meştroj de finê bewnîyê ke ziwan ra tebayê nêmendo.
Şima senî tehmûl kenê ke kultur/ziwanê şima qeçan û torinandê şima rê nêmano?
Şima heme zanê ke, ziwano ke qeçî pey qisey nêkerê meştrojê ê ziwanî û a komel çin yo. Şima çi zawanê xo rê wahêr nêvijîyenê, çi heqa meştrojê xo, nê xezînî ra mehrûm verdanê?
Estey pîr û pîrbabî do erdî binde qe nêçizo?
Dewlet zey her çî bi polîtîqayanê xo çende nêbo heqê da milleta kurdan la hefte de 2 seatî no zî va ziwanê xo ya mekteban de ders girotiş şima rê beso. La qe çende bes nêbo zî gamna aver şîyen rê gam bi gama
Hetana nika çiçî winî finên de bîyo ke mekteban de perwerde zî finên de bibo?
Heqê xo xo destîya peyde mekerê.
Qeçanê xo teşwîk kerê wa mekteban de dersa waştişî(seçmeli ders) yaşayan diller ve lehçeler(zazaki ya zî kurmanckî) biwazê.
Nê heqê xo bizanê, îdarekaran ra taleb bikerê. Heqê xo rê wahêr bivijîyê.
Mamosteyê ke mekteban de mektebanê xo de nê dersanê ziwanî akerdiş dê, her mekteb de 10 wendekar biwazo îdarekarî mecbûrî ke a ders akerê û MEB ra mamoste biwazê.
Heme çî gam bi gama aver şino. Teba xo rê xo nêbeno.
No 14-15 serrî yo ke no heq deya yo, eke herkes heqê xo rê wahêr ke bivijîyayê hendayê serrî yo nika çende gamî aver şîyê û beno dersa waştişî ya nêmendbî nika bîbî dersa perwerdeyî zey dersanê bînan.
Şima heme zanê ke qeçek ke verî bûlikî nîşiro pay nêkewno, pay kewtiş bûlikî şîyayişa destpey keno. Heqo ke deya yo zî qandê/seba ziwan û perwerdeyê kurdî(zazakî/kurmanckî) rê bûlikî şîyayişêno.
Heqê xo, xo destî peyde mekerê wahêr bivijîyê, dersa waştişî ra (zazaki/kurmanckî) îdarekaran ra qandê qeçandê xo biwazê. Ê ke mamosteyê zî mektebandê xo de akerdiş dê, herkes; o ke kewno ci wa bikero, qeçan û torinanê xo, embirîyanan, dost û embazan bi qanûnî nê heqê ci ra bikero haydar.
Hende şaristanan de têmîyan 59 hezarî wendakaran vêşêrî na ders mekteban de gênê la zazakî goreyê kurmanckî bol peyd menda. Hele wareyê ke zey Sêwreg ziwanê şarê ci zazakî yo de; bi nimûne tenya jew mekteb de dersa kurmanckî ya esta ya zî qet çin ya.
Mîsal Sêwreg de en vêşî dimlî/zazay estê la qe wa jew mekteb de bi nimûne dersa zazakî abîyayê. Çi nêabîyaya? Qandê heqê xo rê wahêr nêvijîyayişê millet ra yo.
Her ware, her welat, her mintiqa de herkes
Heqê xo rê wahêr bivijîyê!
