Wexto ke behsê Afrîqa yeno kerdiş, koletî û mêtîngerî yena vîr. Şarê Afrîqa bi seyan serrî yo ke erdê xo yê dewlemendî ra qet feyde nêgirewt.
Hozan û mamoste Nana Esma, yew cinîya ke hetê Rojawanê Afrîqa (Nîjerya) de serra 1793 de ameya dinya.
Perwerdeyîya bêmîsal û pawitişê cinîyan
Nana, keyeyêkê bawermendê dînî de bîye pîle. Pîyê aye Mele Osman Fodî mamosta bi û giranîyêka pîle dayêne wendişê domananê xo. Wexto ke komel cinî û camêrdan mîyan de cîyayî kerdêne, pîyê aye bê cîyayî domananê xo yê kêna û lajan rê nuştiş û wendiş musna. Heskerdişê aye ya wendiş,î kitabxaneyê pîyê aye de hîna zêde bîye.
Nana bawer kerdêne ke cinîyî tena bi perwerdeyî şenê resê serkewtişanê pîlan û xo bipawê. Bi na bawerî, aye verê cû merkezê wendişî kerdî a û perwerde da. Armancê Nana, cinîyan resnayîşê yew sewîyeya zanayîşî ke bieşkê xo û keyeyê xo îdare bikerê.
Aye dima ke grûba cinîyan a verêne perwerde kerde, ê cinîyî seba ke cinîyanê bînan perwerde bikerê, wezîfedar kerdî. Aye ê cinîyanê perwerdekerdeyî, seba ke qet yew cinî bêperwerdeyî nêmano, şirawitî dewan. Cayê perwerdeyî zî keyeyê cinîyanê ke tewr fêqir bîy.
Nana çar ziwanî zanayêne û ziwanê aye yo sereke Erebkî bi. Seba serkewtişanê xo yê komelkî bîye şêwirmenda walî. Aye nê wextî de zî pîya bi karê xo yê rayberdişê welatî, giranî dayêne cinîyan û înan reyde mijul bîyêne.
Nana Esma, pîya bi xebatanê xo yê komelkî, nuştoxîye de zî serkewte bîye û zêdeyî 60 kitabî nuştî. Kitabê aye ameyî çarnayene bi ziwananê cîya-cîya û unîversîteyanê Rojawayîyan de sey ders ameyî dayene.
Hozanê aye Afrîqa û Rojhelatê Mîyanênî de namdar bîy. Sîstemê aye yê perwerdeyî welatanê cîya-cîya de ame şuxilnayene.
Nana, seba cinîyanê Afrîqa û dinya bîye mîsalêko pîl.
