Enwer Yılmaz
Selahattîn Demîrtaş, Hemsereko verên yê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP), nêzdîyê 9 serran o ke tepişte yo. Herçiqas ke Dadgeha Heqanê Merdiman a Ewropa (DHME) derheqê ey de çend rey qerarê "cade veradayîşî" da zî, Demîrtaş hema zî Hepisxaneyê Tîpê Fyî yê Edîrne de yeno tepiştiş. Proseso sîyasî yo peyên o ke bi nameyê "aştî û çareserîye" dest pêkerdo, seba veradayîşê Demîrtaşî û tepişteyanê sîyasîyan ê bînan reyna hêvîyan pîl kerdo. Gelo Demîrtaşî rê rayîrê azadîye do bibo a?
Selahattîn Demîrtaş û embazê ey serra 2016î de bi operasyonêk ameyî destbendkerdiş. Demîrtaş, bi xususî "Dewaya Kobanê" û xeylê dewayanê bînan ra yeno mehkemekerdiş. Sûcdarîyê ke ey rê benê, zafane pabesteyê qiseykerdişanê ey ê sîyasîyan û çalakîyanê demokratîkan ê.
Tekoşînê ey o huqûqî de noqtaya tewr muhîme, qerarê DHMEyî bî. DHME, hem serra 2018î de hem zî serra 2020î de, îzah kerd ke tepişyayîşê Demîrtaşî vera Peymana Heqanê Merdiman a Ewropa ya û no yew mudaxeleyo sîyasî yo. DHMEyî, bi eşkera waşt ke Tirkiya Demîrtaşî cade verado. Labelê, hukmatê Tirkiya û mehkemeyê herêmî nê qeraranê mehkemeyanê Ewropa nêardî ca.
Proseso newe û rolê Demîrtaşî
Bi gama çekveradayîşî ya PKK'yî û destpêkerdişê dîyaloganê sîyasîyan, rol û pozîsyonê Demîrtaşî reyna ame rojeve. Demîrtaş, hem sey yew sîyasetmedaro ke hetê mîlyonan ra yeno heskerdiş, hem zî sey yew figuro ke eşkeno prosesê aştîye de rolêko pozîtîf kay bikero, yeno vînayîş.
Demîrtaş, tena hetê Kurdan ra nê, hetê zafê beşanê muxalîfan ê Tirkiya ra zî sey yew sîyasetmedaro ercaye yeno qebulkerdiş. Vengdayîşêkê ey, eşkeno mabênê hetan de pirdêk awan bikero.
Demîrtaş, hepisxaneyî ra bi nuşte û peyamanê xo tim semedê aştî û diyalog vengdayîş kerd. Veradayîşê Demîrtaşî, hîna zaf pabesteyê qerarê sîyasî yo. Proseso huqûqî formalite yo. Eke hukmat û aktorê bînî yê sîyasî bi raştî biwazê ke prosesê aştîye aver şîro, veradayîşê Demîrtaşî eşkeno bibo gamêka bawerîye.
Senaryoyo yewin: Mabênê hukmatî û muxalefetî de, bi taybetî DEM Partî de yew pêameyîş esto û na çarçewe de, sey yew "jestê nîyetê weşî", Demîrtaş û tayê nameyê bînî yenê veradayîş.
Senaryoyo dîyin: Prosesê mehkemekerdişî de, bi tesîrê hewayê sîyasî yê neweyî, mehkeme yew qeraro newe dana û ey veradana.
Do se bibo?
Selahattîn Demîrtaş, ewro tena yew tepişteyo sîyasî nîyo; eynî wext de yew kilît o ke eşkeno berê prosesê aştî û demokratîkbîyayîşî yê Tirkiya abikero. Herçiqas ke vera ey neheqîyêka pîle virazîyaya zî, o helwêstê xo yê sîyasî û waştişê xo yê seba aştîye ra fek veranêdayo. Gelo hukmatê Tirkiya do vengê huqûqê mîyanneteweyî û wijdano komelkî bieşnawo û na gama tarîxî bierzo?
Yan zî do israrê xo yê polîtîkayanê verênan de dewam bikero? Çimanê mîlyonan merdiman, pawitişê cewabê nê persî de yo.