Enwer Yılmaz
Qetlîamê Sêwasî (Madimakî) ser ra tam 32 serrî vîyartî. 2ê Temmuza 1993î de, Otêla Madimakî hetê yew grûba faşîste ra ame veşnayîş û netîce de 33 hunermend, nuştox û roşnvîrî, pa bi 2 karkeranê otêle, vera çimanê pêro dinya de ameyî qetilkerdiş. No qetlîam, tarîxê Komara Tirkîya de sey rîpelanê tewr tarîyan ra yew, yew birîna xorîne û yew şermêko pîl ca girewt û dejê ey ewro zî zerrîya mîlyonan merdiman de taze yo.
Seba ke ma qetlîamî rind fam bikerê, ganî ma hîna verî şi. Her çî, bi awankerdişê Komela Kulturî ya Pîr Sultan Abdalî (PSAKD) dest pêkerd. Na komele ke eslê xo serra 1976î de dewa Banazî ya Sêwasî de amêbî ronayîş û dima ra bi Derbeya 12ê Êlule amêbî girewtiş, serra 1988î de Enqere de newe ra xo organîze kerd. Armancê komele no bi ke kultur, felsefe û mîrasê Elewîyan, bi taybetî zî fikrê Pîr Sultan Abdalî yo ke sembolê xoverodayîşî yo vera zulmî, biciwîyo û neslanê neweyan rê biresno.
Festîvalê ke her serre virazîyayêne, bîbî cayo de muhîm ê pêroyîya Elewîyan, hunermendan û demokratan. Festîvala serra 1993î zî, bi nê armancî amebî organîzekerdiş. Xeylê hunermend, şaîr û nuştoxî sey Azîz Nesîn, Metîn Altiok, Behçet Aysan, Asim Bezirci, Hasret Gultekin û xeylê kesê bînî seba ke tewrê festîvale bibê, ameybî Sêwas. La, zîhnîyeto tarî yo ke vera kulturê Elewîyan û fikrê roşnî de tim dişmenîye kerdêne, na festîvale sey "firsend" dîye.
Roja qetlîamî û bêvengîya dewlete
2ê Temmuze, roja Îne, dima ke nimajê Îne qedîya, yew grûba pîl, ke verî ra ameybî organîzekerdiş, bi sloganê tekbîran û şîaranê sey "Sêwas do bibo mezelê laîkan!" ver bi merkezê kulturî û dima zî ver bi Otêla Madimakî kewt rayîr. Sebebo ke ramocnayêne, qiseykerdişê Azîz Nesînî bi, la armanco raştîn, hedefgirewtişê nasnameyê Elewîyan û roşnvîran bi.
Grûbe, bi saetan otêle binê dorpêçî de girewte. Hêzê asayîşî yê dewlete (polîs û cendirme), ke uca de amade bîyî, seba ke verê kome bigêrê mudaxeleyêko cîddî nêkerd. PeyNî de, gruba faşîste otêle da adir ver. Netîce de, 33 mêmanî û 2 karkerê otêle, pêro pîya 35 însanî, mîyanê alawan de, bi qîrayîş û feryadî, vera çimanê pêro Tirkîya de ameyî qetilkerdiş.
Proseso huqûqî
Dejê Madimakî, tenya bi qetlîam nêqedîya. Proseso huqûqî yo ke dima ra dest pêkerd, sey yew "komedîya edaletî" vîr de mend û birîna komelî hîna zî kerde xorînêr. Zaf sanikî ameyî tepiştiş, la demêko kilm de veradîyayî. Tayê sanikê serekî şîyî teberê welatî û qet nêameyî muhakemekerdiş. Tewr peyên, serra 2012î de, dewleta Tirkîye derheqê sanikanê firaran de qerarê "vîyartişê wextî" (zaman aşımı) da û bi nê hawayî, dewlete bi xo qatîlê şarê xo efû kerdî. Na rewşe, wîjdanê komelî de sey îxanetêko pîl ca girewt.
Ewro, Madimak tena nameyê yew otêle nîyo; o sembolê bêedaletîye, tarîyê zihnîyetî û mesulîyetê dewlete yo. Keyeyê ke merdimê xo vîndî kerdê, û mîlyonan merdimê ke wayîrê wîjdanî yê, 32 serrî yo ke bêveng nêmanenê. Ê her serre veng danê û wazenê ke:
1. Qerarê vîyartişê wextî bêro wedarnayîş û pêro sanikî bêrê muhakemekerdiş.
2. Qetlîam sey "sûcê vera merdimatîye" bêro qebulkerdiş.
3. Otêla Madimakî bibo "Muzeya Şermî", seba ke no qetlîam qet nêro vîrakerdiş.
Yadkerdişê kesanê ke Madimak de ameyî qetilkerdene, seba pawitişê yew cuyêko aştîyane, demokratik o. Heta ke edalet ca nêro û hesabê nê wehşetî nêro persayîş, adirê Madimakî do zerrîya na cografya de tim wekerde bimane.
